Merge pull request #1 from kdrhnucr/patch-1

Yazım hatalarının düzeltilmesi

Author: taylanbildik

docs/temel_linux/1.html

@@ -115,7 +115,7 @@ <h3 class="mb-0">Girizgah: Linux Nedir ? </h3>
 <h1 id="kime">Bu Eğitim Kimler İçin ?</h1>
 <p>Bu eğitim serisi, Linux sistemlerini nasıl yönetebileceğimizi sıfırdan başlayarak sıralı şekilde ele aldığımız temel konu anlatımlarından oluşturulmuştur. Linux sistem yönetiminin temellerini bildikten sonra isterseniz buradaki bilgileri; sistem yönetimi alanına giriş yapmak, gündelik işleriniz yani kişisel kullanım için ya da siber güvenlik gibi Linux bilmenin elzem olduğu farklı disiplinlerde kullanabilirsiniz. Özetle bu eğitim hobi meslek hangi amaçla olursa olsun sıfırdan Linux öğrenmek ya da tekrar etmek isteyen herkes için kolay takip edilebilir sıralı ve düzenli bir <strong>temel</strong> eğitim imkanı sunuyor. Eğer daha önce Linux sistemini kullanmak istediyseniz ve öğrenmeye nereden başlayacağınız konusunda kafa karışıklığı yaşadıysanız hiç endişelenmeyin. Tüm anlatımları sıfırdan ve öğrenmenizi kolaylaştıracak şekilde sıralı olarak ele alıyor olacağız.</p>
 <h1 id="onsoz">Önsöz</h1>
-<p>Öncelikle sizleri temin ederim ki Linux kesinlikle öcü değildir. Eğer müfredat sırlamasına riayet ederek temel çalışma yapısına hakim olursanız, kullanması yani yönetmesi son derece keyifli ve kolay olan bir işletim sistemidir. Dijitalleşen dünyamızda ulusal özgürlüğün önemli bir parçasının özgür işletim sistemleri olduğunu düşündüğüm için; dileyen herkesin en azından kendi ihtiyaçlarını karşılayabilecek düzeyde temel Linux bilgisine kolayca ulaşabilmesi adına bu sıralı dokümanı sizlere sunuyorum. Kendinize ve hepimizin geleceğine yatırım yapmak için dokümanı takip edebilir ve tüm tanıdıklarınızla dokümanı özgürce paylaşabilirsiniz.</p>
+<p>Öncelikle sizleri temin ederim ki Linux kesinlikle öcü değildir. Eğer müfredat sıralamasına riayet ederek temel çalışma yapısına hakim olursanız, kullanması yani yönetmesi son derece keyifli ve kolay olan bir işletim sistemidir. Dijitalleşen dünyamızda ulusal özgürlüğün önemli bir parçasının özgür işletim sistemleri olduğunu düşündüğüm için; dileyen herkesin en azından kendi ihtiyaçlarını karşılayabilecek düzeyde temel Linux bilgisine kolayca ulaşabilmesi adına bu sıralı dokümanı sizlere sunuyorum. Kendinize ve hepimizin geleceğine yatırım yapmak için dokümanı takip edebilir ve tüm tanıdıklarınızla dokümanı özgürce paylaşabilirsiniz.</p>
 <p>Baştan belirteyim ben sizlere kesinlikle balık vermek niyetinde değilim çünkü benim vereceğim balık size yeterli büyüklükte ya da yeterince taze gelmeyebilir. Benim amacım sizlere nasıl balık tutacağınızı öğretmek. Sizler öğrendiğiniz bu bilgiler ile ihtiyacınıza göre ister küçük isterseniz de kendinizi geliştirip çok daha büyük balıklar tutabiliyor olacaksınız. Bu yolda merak bizim öğretmenimiz olacak.</p>
 <h1 id="girizgah">Girizgah</h1>
 <p>İşletim sistemi dediğimizde aklınıza ne geliyor ?</p>
@@ -177,7 +177,7 @@ <h1 id="dagitim">Dağıtım(Distro) Nedir ve Hangisini Seçmeliyiz ?</h1>
 <p>Tüm GNU/Linux dağıtımların ortak özelliği Linux çekirdeğini kullanmasıdır. Peki ama "Linux" yani "çekirdek" dediğimiz yapının görevi tam olarak nedir ?</p> <p>Çekirdek, yazılımlardan yani kullanıcının kullandığı araçlardan gelen emirleri donanıma yaptırmakla mükellef yapıdır. Burada bahsi geçen araçlar basit bir metin editörü ya da daha farklı herhangi bir işlevsel yazılım olabilir. Örneğin bizler basit bir metin hazırlamak ya da sisteme program yüklemek hatta herhangi bir dosyayı görüntülemek için aslında ne yapıyoruz? Bize bu imkanı sunan aracı çalıştırıp işimizi hallediyoruz değil mi ? İşte işletim sistemi dediğimiz şey de aslında biz kullanıcıların doğrudan ya da dolaylı olarak kullandığı araçlar bütününe verdiğimiz isimdir. Bizler işimizi halletmek üzere aracımızı kullanır gerisine karışmayız.</p> 
 <p><img src="../../img/Linux Nedir/kernel_sema.png" class="responsive"></p>
 <p>İşte burada bahsi geçen araçlar zaman içerisinde farklı ihtiyaçlara hitap edebilecek şekilde bir araya getirilip bir çok alt işletim sistemini yani dağıtımları ortaya çıkarmıştır. Özetle Linux dediğimiz çekirdek yapısı tüm dağıtımlarda ortaktır ancak dağıtımların içerisinde varsayılan olarak yüklü gelen araçlar ihtiyaçlara göre özelleştirilmiştir. Bu özelleştirmenin sonucunda da “dağıtım-distro” kavramı ortaya çıkmıştır.</p>
-<p>Bu konunun teknik ayrıntılarına ileride ayrıca değinmiş olacağız. Bu sayede bahsetmiş olduğumuz pek çok kavram yerli yerine oturmuş olacak. Dağıtım kavramının şimdilik daha net anlaşılabilmesi için teknik anlatımın dışında gerçek hayattaki duruma örnek göstermemiz gerekirse; örneğin sunucu yönetiminde grafiksel arayüze ihtiyaç duyulmayacağından sunucu için kullanılan dağıtımın grafiksel arabirim araçlarına ihtiyacı yoktur. Çünkü grafiksel arayüz profesyonel kullanımda performansı ve yapılabilecek işlerin çeşitliliğini potansiyel olarak düşürebilir. Bu duruma benzer şekilde, örneğin ev ya da ofis kullanıcıları için de grafiksel arayüz önemlidir ve bu kullanıcılara hitap eden dağıtımlar da bu durumu dikkate alarak grafiksel arabirimlerini kullanıcıların rahat yönetebileceği şekilde seçerler. Yani profesyonel sunucu yönetiminde yöneticilerin her türlü işini komutlar ile çözebilmesi beklenirken, sıradan kullanıcılar her işini komutlar ile çözmek istemeyebilir. Örneğin sıradan kullanıcı web üzerinde gezinti yapıp video izlemek isteyebilir ancak sunucuyu yöneten kişilerin böylesi bir işleme ihtiyacı yoktur. Çünkü sunucuyu yöneten insanların beklentisi sunucuyu vermli şekilde yönetip denetlemektir. Örneğimizi şimdilik daha fazla uzatmaya gerek yok, eğitim içerisinde ihtiyaçlar meselesinin neye göre değiştiğini zaten bizzat görmüş olacaksınız. İşte tıpkı örneğimizde olduğu gibi zaman içerisinde pek çok farklı amaç için pek çok farklı dağıtım ortaya çıkmıştır. Elbette ihtiyaçlara cevap verecek dağıtımlar oluşturabilmenin en temel dayanağı açık kaynak ve özgür yazılım felsefesidir. Bu durum da bizlere açık kaynağın ve özgür yazılım ilkelerinin ne kadar değerli olduğunu bir kez daha hatırlatıyor.</p>
+<p>Bu konunun teknik ayrıntılarına ileride ayrıca değinmiş olacağız. Bu sayede bahsetmiş olduğumuz pek çok kavram yerli yerine oturmuş olacak. Dağıtım kavramının şimdilik daha net anlaşılabilmesi için teknik anlatımın dışında gerçek hayattaki duruma örnek göstermemiz gerekirse; örneğin sunucu yönetiminde grafiksel arayüze ihtiyaç duyulmayacağından sunucu için kullanılan dağıtımın grafiksel arabirim araçlarına ihtiyacı yoktur. Çünkü grafiksel arayüz profesyonel kullanımda performansı ve yapılabilecek işlerin çeşitliliğini potansiyel olarak düşürebilir. Bu duruma benzer şekilde, örneğin ev ya da ofis kullanıcıları için de grafiksel arayüz önemlidir ve bu kullanıcılara hitap eden dağıtımlar da bu durumu dikkate alarak grafiksel arabirimlerini kullanıcıların rahat yönetebileceği şekilde seçerler. Yani profesyonel sunucu yönetiminde yöneticilerin her türlü işini komutlar ile çözebilmesi beklenirken, sıradan kullanıcılar her işini komutlar ile çözmek istemeyebilir. Örneğin sıradan kullanıcı web üzerinde gezinti yapıp video izlemek isteyebilir ancak sunucuyu yöneten kişilerin böylesi bir işleme ihtiyacı yoktur. Çünkü sunucuyu yöneten insanların beklentisi sunucuyu verimli şekilde yönetip denetlemektir. Örneğimizi şimdilik daha fazla uzatmaya gerek yok, eğitim içerisinde ihtiyaçlar meselesinin neye göre değiştiğini zaten bizzat görmüş olacaksınız. İşte tıpkı örneğimizde olduğu gibi zaman içerisinde pek çok farklı amaç için pek çok farklı dağıtım ortaya çıkmıştır. Elbette ihtiyaçlara cevap verecek dağıtımlar oluşturabilmenin en temel dayanağı açık kaynak ve özgür yazılım felsefesidir. Bu durum da bizlere açık kaynağın ve özgür yazılım ilkelerinin ne kadar değerli olduğunu bir kez daha hatırlatıyor.</p>
 <p>Konumuza dönecek olursak piyasada pek çok farklı türde dağıtım bulunuyor. Tüm bu dağıtımlar hakkında bilgi almak üzere <a href="https://distrowatch.com/">https://distrowatch.com/</a> adresini ziyaret edebiliriz. Bu sayfa üzerinden herkesin kullanımına açık olan pek çok dağıtım hakkında bilgi almamız mümkündür. Hatta hangi dağıtım son zamanlarda ne kadar popüler olduğunun bilgisine dahi buradan ulaşabiliriz. Popüler dağıtımlara Debian, Monjoro, Mint, Ubuntu, Fedora ve benzer pek çok dağıtımı saymamız mümkündür. Pek çok dağıtımın varlığından haberdar olduğumuzda, aklımıza tek bir soru geliyor;</p> <p>Peki ama biz hangi dağıtımı seçmeliyiz yani hangi dağıtım bize daha uygun ?</p>
 <p>Aslında bu sorunun cevabı sizin hangi amaçla bu sistemleri kullanmak istediğinize bağlı olarak değişir. Ancak bizim bu eğiti serisi içerisinde ele alacağımız dağıtım türü, "Debian tabanlı" olan dağıtımlardır. Peki ama “Debian tabanlı dağıtım” da ne demek ?</p> <p><strong>Debian tabanlı dağıtım</strong>, isminden de anlaşılacağı gibi Debian dağıtımını temel alarak oluşturulmuş alt dağıtımlara verilen genel isimdir. Debian dağıtımı oldukça köklü olan bir dağıtım türüdür. Linux çekirdeği etrafında stabil şekilde çalışan pek çok araç ekleyerek zaman içerisinde sorunsuzca çalışan bir dağıtım halini almıştır. Stabil şekilde çalıştığı için, farklı amaçlarla dağıtım oluşturmak isteyen kişiler sıfırdan oluşturmakla uğraşmak yerine Debian dağıtımını değiştirerek isteklerine uygun dağıtımlar oluşturmuşlardır. İşte Debian dağıtımını amaçları doğrultusunda değiştirip yeni bir dağıtım olarak sunan sistemlere "Debian tabanlı dağıtımlar" deniliyor. Benzer durum diğer ana dağıtımlar için de geçerlidir. Örneğin Pardus başlarda bağımsız şekilde sıfırdan geliştiriliyorken bu bağımsız sürüm bırakılarak, Debian dağıtımı üzerinden tekrar geliştirileren Debian tabanlı dağıtım halini almıştır.</p>
 <p>Distro watch üzerinde gördüğümüz pek çok dağıtım Debian gibi oldukça köklü olan ana dağıtımların özelleştirilmesi ile oluşturulmuştur. Hatta dağıtımların açıklamalarına tek tek göz attığınızda Ubuntu, Mint, Kali, Pardus ve benzeri pek çok dağıtımın aslında Debian tabanlı olduğunu görebilirsiniz. Bu dağıtımların Debian tabanlı olması demek temel yönetim araçlarının ortak olması demektir. Örneğin Debian tabanlı dağıtımlar paket yönetimi için yani sisteme program yükleyip kaldırma gibi işlemler için ortak olarak <code class="language-bash">apt</code>(<em>Advanced Package Tool</em>- <em>Gelişmiş Paketleme Aracı</em>) isimli aracı kullanır. Yani örneğin siz "Pardus" da kullansanız "Kali Linux" da kullansanız <code class="language-bash">apt</code> paket yönetim aracı varsayılan olarak yüklü gelecektir. İşte bizler de bu eğitimde Debian tabanlı dağıtımları nasıl yönetebileceğimizi öğrenmiş olacağız. Yani sizler burada yer alan anlatımları dilerseniz Kali Linux haricindeki Debian tabanlı(Pardus, Ubuntu, Mint, Parrot, Deepin, vb..) olan herhangi bir dağıtımdan da rahatlıkla takip edebilirsiniz.</p>